Sociaal kwetsbare groepen in Kaapverdië

Ondanks de algemeen positieve trend van de Kaapverdiaanse economie  heerst er toch nog veel hardnekkige armoede (rond 25% van de bevolking) en vooral ook massale werkloosheid in dit West Afrikaanse land. Wegens een gebrek aan natuurlijke hulpbronnen is Kaapverdië altijd al zeer kwetsbaar gebleken wat betreft de internationale conjunctuur. De mondiale crisis die sinds 2008 heerst, heeft daarom in sommige opzichten de situatie verergert.

Ironisch genoeg betekent de recente promotie van Kaapverdië naar middeninkomens status ook dat veel sociaal gerichte ontwikkelingshulp plotseling weggevallen is. Zodat vooral de traditioneel kwetsbare groepen in Kaapverdië opeens van hulp verstoken blijven. De Dany Foundation richt zich daarom vooral (maar niet uitsluitend) op hulpverlening aan de volgende doelgroepen:

• Schoolgaande jeugd
• Alleenstaande moeders
• Afgelegen dorpen in rurale gebieden
• Achterstandswijken van steden als Mindelo en Porto Novo
• Bejaarden

Kaapverdiaanse patiënten in Portugal

Per jaar worden er bij honderden Kaapverdianen levensbedreigende ziektes zoals kanker en nieraandoeningen geconstateerd. In Kaapverdië zelf bestaan er geen geschikte ziekenhuizen om deze mensen adequaat te behandelen. Sinds einde jaren 70 bestaat er een protocol met Portugal, de voormalige koloniale macht, waarbij jaarlijks een beperkt aantal (maximaal 300) Kaapverdiaanse patiënten naar Portugal overgebracht kan worden voor hun medische behandeling. De Portugese regering neemt alle medische kosten voor haar rekening terwijl de overige kosten in principe door de Kaapverdiaanse overheid dienen te worden vergoed. Dit geldt met name voor de woonvesting en een minimale bijlage (€ 89 per patiënt) voor levensonderhoud. Geschat wordt dat er elk jaar meer dan 300 Kaapverdiaanse patiënten in Portugal verblijven voor hun behandeling. Omdat het maximum aantal aanvragen altijd overschreden wordt en jonge patiënten vergezeld worden door een volwassen familielid. De kosten van hun verblijf drukken zwaar op de begroting van Kaapverdië, nog altijd een arm ontwikkelingsland. Gebleken is dat de betaling van de financiële bijlage (die al karig genoeg is) door de Kaapverdiaanse Ambassade vaak problematisch verloopt. Een betaalachterstand van soms wel drie maanden komt helaas vaak voor.

In de praktijk betekent dit dat Kaapverdiaanse patiënten in Portugal soms volledig op zich zelf gewezen zijn om in hun levensonderhoud te voorzien en hun reisonkosten naar het ziekenhuis te financieren. Zonder verzekering zijn zij vaak aangewezen op steun van familieleden uit het buitenland of woonachtig in Portugal. Bij langdurige behandeling zijn zij echter vaak gedwongen om, hoe ziek dan ook, zelf te gaan werken om hun dagelijkse onkosten te vergoeden. Deze mensen zijn er uiteraard het ergst aan toe. Er zijn gevallen bekend waarbij patiënten of moeders van jonge patiënten in de prostitutie zijn beland. De Kaapverdiaanse regering heeft een aantal pensions in Lissabon ter beschikking gesteld voor de patiënten. Deze zijn echter spraakmakend in de Kaapverdiaanse gemeenschap wegens achterstallig onderhoud, overvolle kamers en gebrek aan hygiëne (ratten & kakkerlakken zijn een structureel probleem). Noch de Portugese noch de Kaapverdiaanse regering inspecteert deze pensions.

Voor meer achtergrond informatie kunt u dit artikel (in het Portugees) lezen:

Reportage in Diario de Noticias

en ook deze TV reportage van de Portugese televisie:

«Viagem Sem Regresso» (Reis Zonder Terugkeer)